بیماری سیاهک دروغی برنج ناشی از قارچ Ustilaginoidea virens (Cooke) Takah (-تلومورف: Villosiclava virens) از شاخه آسکومیکوتا است که یک بیماری در حال افزایش در مزارع برنج استان گیلان در ایران مشابه بیشتر نواحی تولید این محصول در دنیا میباشد. اطلاعات کافی از جنبههای بیولوژی، مناطق گسترش بیمارگر و کنترل بیماری در ایران وجود ندارد. در این بررسی مزارع برنج در استان گیلان در سالهای 1389 و 1390 مورد بازدید و نمونههای خوشههای آلوده برنج جمعآوری و در آزمایشگاه مورد مطالعه قرار گرفتند. به منظور بررسی کنترل بیماری، اثر چند قارچکش در منطقه آبکنار انزلی با سابقهی دائمی آلودگی طبیعی مورد آزمایش قرار گرفت. مناطق عمده انتشار آن در مزارع واقع در حوزه تالاب انزلی شامل آبکنار و نیز مناطق اطراف شهرستانهای فومن، صومعهسرا، انزلی و همچنین رشت میباشد. برای جداسازی این قارچ از محیط PSA جهت کشت و از محیط مایع PS جهت خالصسازی و تولید کنیدی استفاده شد. نتایج توالی ITS و خصوصیات مورفولوژیک قارچ کشت شده وجود گونه Ustilaginoidea virens را در منطقه تأیید نمود. بررسیها نشان داد که این قارچ را در محیط فریزر 20- درجه سانتی-گراد، به صورت اسپوربال طبیعی، میسلیوم رشد کرده روی کاغذ صافی و میسلیوم جمعآوری شده از محیط PS، میتوان به مدت طولانی نگهداری کرد. آزمایش جوانهزنی اسپور نشان داد که کلامیدوسپور از یک تا چند محل جوانه زده، تولید لوله تندش نازک کرد که در انتهای آن، 1 تا 3 عدد کنیدی کوچک، به رنگ روشن و گرد تا بیضی ایجاد شد. نتایج به دست آمده از بررسی جوانهزنی کلامیدوسپورها در محیطهای مایع نشان داد که اسپورها در محیط آب و PS بالاترین جوانهزنی را داشتهاند، همچنین با گذشت زمان میزان جوانهزنی کلامیدوسپور کاهش یافت. نتایج بررسی حاصل از شدت و شیوع بیماری نشان داد که بیماری در سال 90 نسبت به سال 89 از شدت و شیوع بیشتری برخوردار بوده و در سال 90، بین تعداد اسپوربال و تعداد دانه سالم همبستگی معنیدار و منفی و بین تعداد اسپوربال و بذور پوک همبستگی معنیدار و مثبت وجود داشت. تست بیماریزایی با تزریق سوسپانسیون کلامیدوسپور در مرحله شکم موفقیتآمیز بود. کاهش و افزایش دما به طور متناوب، افزایش رطوبت محیط و قرار گرفتن گیاه در مرحله رشدی مساعد برای آلودگی باعث ظهور بیماری در آزمون بیماریزایی شد. بررسیها نشان داد قارچکش پروپیکونازول بیشترین تأثیر را در کاهش شدت و شیوع بیماری در شرایط مزرعه و بیشترین درصد بازدارندگی از رشد بیمارگر در محیط کشت در شرایط آزمایشگاه داشته است.
نمایه ها:
گیلان (استان) |
اوستیلاژینوییدئا |
سیاهکها (بیماری) |
قارچکش |
خواص زیستی |
زیستشناسی |
توزیع |
بیماری |
اوستیلاژینوییدئا ویرنس |
ابتلا |